Ustalenie ojcostwa w ciąży

Kto jest ojcem mojego dziecka? To pytanie pada z ust wielu przyszłych mam. Na szczęście dzięki osiągnięciom medycyny i biotechnologii nie muszą one zbyt długo czekać na odpowiedz. Istnieją bowiem testy na ustalenie ojcostwa w ciąży. Po przeczytaniu tego tekstu będziesz wiedzieć, na czym takie badania polegają i jak się je robi.

Aby badanie było pewne wystarczy, że matka osiągnie 10 tydzień ciąży. Próbkę stanowi wtedy kilka mililitrów krwi pobranej od kobiety z krążącym w niej swobodnie DNA dziecka. W miarę upływu czasu jest go tam coraz więcej. W 10 tygodniu ciąży osiąga stężenie, które pozwala uzyskać pewny wynik. Gdy wiek ciąży jest odpowiedni od kobiety pobiera się więc krew, a następnie „wyciąga” z niej materiał genetyczny przyszłego potomka i bada go. Wszystko przy pomocy bardzo dokładnej i zaawansowanej technologii – mikromacierzy DNA typu SNP – i analizy aż 2 688 markerów genetycznych.

Do przeprowadzenia testu potrzebny jest jeszcze oczywiście materiał genetyczny potencjalnego ojca – pochodzi on z wymazu z policzka. Zaletą tego sposobu ustalania ojcostwa w ciąży jest na pewno prostota, z jaką wykonuje się to badanie (krew od matki pobiera się jak do zwykłej morfologii) oraz pewność wyniku – taka sama jak przy teście na ojcostwo po narodzinach dziecka.

Ustalenie ojcostwa w ciąży – dlaczego badanych jest aż 2 688 markerów skoro w standardowym teście na ustalenie ojcostwa bada się ich maksymalnie 24. Jest to związane z tym, że DNA dziecka występuje we krwi matki jedynie we fragmentach. Dlatego też jego analiza jest znacznie bardziej skomplikowana i wymaga uwzględnienia dużo większej ilości markerów. Tylko wtedy badanie może być pewne. Również między innymi dlatego na wyniku testu na ustalenie ojcostwa w ciąży nie zamieszcza się profili genetycznych. Jest to niemożliwe, ponieważ taki dokument musiałby zajmować co najmniej kilkaset stron, a pacjent i tak nic by się z niego nie dowiedział.

Ustalenie ojcostwa w ciąży może być poszerzone o ocenę stanu zdrowia dziecka. Są to tak naprawdę dwa badania, ale próbkę pobiera się od pacjentki tylko raz, a potem rozdziela i wysyła do analizy pod kątem ojcostwa oraz pod kątem wad genetycznych. Próbką do testu jest płyn owodniowy, który pobiera się w okolicach 15 tygodnia ciąży. DNA matki i potencjalnego ojca może pochodzić z wymazu z policzka lub jakiegoś przedmiotu, którego używali, np. szczoteczki do zębów, maszynki do golenia, patyczka do czyszczenia uszu, kubka i wielu innych. Jak to możliwe, że ustalanie ojcostwa w ciąży może się odbywać na podstawie tak wielu próbek? Badane w testach na ojcostwo fragmenty DNA są identyczne we wszystkich komórkach ciała (DNA można pozyskać tylko z komórek posiadających jądro).

 Materiał genetyczny nie zmienia się również z upływem lat – jest taki sam od chwili poczęcia, aż do narodzin. Dlatego bez względu na to, czy ojcostwo ustalane jest jeszcze w ciąży, czy już po porodzie, wynik badania będzie zawsze pewny. Znaczenia nie ma również rodzaj analizowanej próbki. Czy będzie to wymaz z policzka, krew, czy maszynka do golenia, badanie i tak jednoznacznie potwierdzi lub wykluczy ojcostwo.

Kobieta, która wie, kto jest ojcem dziecka może w spokoju czekać na poród i cieszyć z nadchodzącego macierzyństwa. Zdaniem psychologów pewność co do ojcostwa ma również pozytywny wpływ na przyszłego ojca oraz jego stosunek do rodziny. Taki mężczyzna ma na pewno więcej motywacji do tego, aby wesprzeć partnerkę w czasie ciąży i porodu. Chętniej opiekuje się również samym dzieckiem.