Suplementy diety – pigułka dobra na wszystko?

Naukowcy z całego świata, lekarze, trenerzy i mamy są zgodni: najważniejsza jest zbilansowana dieta! Taka zawierająca wszystkie niezbędne składniki odżywcze warunkuje prawidłowy rozwój fizyczny, intelektualny i emocjonalny. Piramida żywienia opracowana w 2009 roku przez Instytut Żywności i Żywienia pomaga w ułożeniu dziennej racji pokarmowej. Skąd, więc tak ogromna popularność suplementów?

Czym właściwie są suplementy?

Ciężko o dobrą definicję suplementów diety. Ich znaczenie dla zdrowia ciągle podlega badaniom, a zdania na ten temat wśród lekarzy, farmaceutów, dietetyków czy fizjologów są podzielone. Określenie suplementów diety, które jest akceptowane przez badaczy skupia się na traktowaniu tych produktów, jako źródło skoncentrowanych składników odżywczych i składników o działaniu fizjologicznym. Dzielimy suplementy diety na te zawierające:

 witaminy i składniki mineralne – witamina A, D, E, K, tiamina, niacyna, ryboflawina, witamina B6, kwas pantotenowy, foliany, biotyna, witamina B12, witamina C oraz wapń, magnez, żelazo, miedź, jod, mangan, cynk, potas, sód, chrom, selen, molibden, chlorki, fluorki, fosfor ,

składniki roślinne i ekstrakty roślinne – wzmacnianie odporności organizmu oraz poprawa funkcjonowania poszczególnych organów,  

niezbędne kwasy tłuszczowe – działanie antyarytmiczne, hipotensyjne, przeciwzapalne czy antyagregacyjne,

 
 błonnik pokarmowy – przyczynia się do przyśpieszania perystaltyki jelit i ułatwia rozwój korzystnych bakterii jelitowych,

 
 probiotyki i prebiotyki – Produkty przemiany materii bakterii probiotycznych usprawniają perystaltykę jelit i wydzielanie jelitowe, pobudzają układ odpornościowy,

 
 aminokwasy – przeznaczone dla osób o wzmożonej aktywności fizycznej, zwłaszcza dla sportowców. Aminokwasy są podstawowym źródłem energii dla mięśni i odpowiadają za witalność i sprawność intelektualną. 

Agresywny marketing

Coraz powszechniejsze wydaje się być przekonanie, że istnieją pigułki na wszystko. Agresywny marketing eksponuje przede wszystkim zdrowotne korzyści, jakie wynikają z wygodnego uzupełniania diety, co szczególnie trafia do osób odchudzających się, w różnych stanach fizjologiczny, czy tych wykazujących się dużą aktywnością fizyczną bądź intelektualną. Reklama suplementów diety (w formie wizualnej, dźwiękowej, audiowizualnej) jest mniej restrykcyjna niż reklama produktów leczniczych, co daje szerokie możliwości marketingowe.

Ryzyko związanie ze stosowaniem suplementów diety.

Oczywiście, pożyteczne działania prawidłowej i racjonalnej suplemtacji, zostały udowodnione, pamiętajmy jednak o istniejących niebezpieczeństwach. Przedawkowanie czy interakcji między lekami a składnikami odżywczymi może powodować bóle głowy, nudności. Nadmiar witaminy A  w ciąży może wpłynąć na uszkodzenie płodu, a nadmiar żelaza może powodować tzw. hemochromatozę. Warto pamiętać, że ze względu na indywidualną wrażliwość, uwarunkowania genetyczne, stan zdrowia, płeć, często zdarza się, że dawki, które dla jednych są bezpieczne i nie wywołują żadnych działań niepożądanych, dla innych są przyczyną różnych skutków ubocznych. Pamiętajmy, zażywanie suplementów diety może mieć wpływ na wyniki badań diagnostycznych. 

Należy zaznaczyć, że każda substancja, zażywana w nieprawidłowych ilościach może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, a fakt ten dotyczy także witamin i minerałów, często błędnie kojarzonych przez społeczeństwo, jako bezwarunkowo bezpieczne.

 Ilona Kuźniarz