Stan zębów – ważny element estetyczny – jest jednym z istotnych czynników decydujących o naszym wyglądzie ale przede wszystkim ma ogromny wpływ na nasze zdrowie
Jak dbać o zęby, aby były zdrowe i służyły nam przez całe nasze życie? Co zrobić, by cieszyć się zdrowym uśmiechem?
Najważniejszą rolę w pielęgnacji zębów odgrywa codzienna higiena jamy ustnej i uzębienia. Ważne jest również zmniejszenie spożycia produktów zawierających cukier, który jest głównym pożywieniem bakterii próchnicotwórczych.
Codziennym i znanym od dawna zabiegiem jest czyszczenie zębów szczoteczką i pastą przez około 3 minuty – przynajmniej dwa razy dziennie, a najlepiej po każdym posiłku.
Możemy używać szczoteczki elektrycznej lub manualnej, każda z nich bardzo dobrze spełnia swoje zadanie, jeśli tylko szczotkujemy zęby odpowiednio długo i robimy to dokładnie.
Wybór szczoteczki
- miękkie – przeznaczone szczególnie dla tych, którzy mają wrażliwe dziąsła, nieraz krwawiące podczas mycia
- średnie – szczoteczki o takim włosiu powinna używać większość ludzi, pozwalają dobrze oczyścić zęby i chronić dziąsła
- twarde – rzadko polecane, odpowiednie są dla osób o zdrowych i odpornych dziąsłach, szczególnie narażonych na tworzenie się kamienia nazębnego.
Szczoteczkę najlepiej wymieniać co 3 miesiące, ponieważ po tym czasie traci ona swe właściwości, włosie odkształca się i gorzej czyści zęby.
Język to siedlisko bakterii, a więc czyścimy go codziennie wieczorem, za pomocą trzech – czterech ruchów szczotką. W tym wypadku nie można jednak przesadzać, ponieważ nadmierne mycie skutkuje czarnym osadem na języku lub przerostem brodawek, co daje efekt tzw. włochatego języka. Sytuacja wraca jednak do normy, jeśli przestaniemy nadmiernie szczotkować język.
Wybór pasty
Ważny jest wybór pasty do zębów. Na półkach sklepowych aż roi się od kolorów i znanych marek, jednak która odpowiednia jest dla nas i jak wybrać, żeby sobie nie zaszkodzić?
Przy wyborze pasty zwracamy uwagę na to, do czego dana pasta jest polecana. Musimy zastanowić się, czy chcemy wybielić zęby, pozbyć się osadu, przykrego zapachu z jamy ustnej, czy stanu zapalnego dziąseł. Pacjent bez konkretnych dolegliwości może używać pasty typu 5 czy 12 w jednym. Nie należy korzystać też z wyłącznie jednej pasty, ale warto co jakiś czas ją zmieniać.
Szczególną uwagę należy także zwrócić na pasty wybielające. Korzystamy z nich z rozwagą i w momencie, kiedy jest to naprawdę zasadne (np. w przypadku palenia papierosów). Nadużywanie silnych past może uszkodzić nasze zęby lub doprowadzić do ich nadwrażliwości.
Nitkowanie
Szczoteczka nie oczyści dokładnie wszystkich przestrzeni międzyzębowych, szczególnie, gdy zęby znajdują się bardzo blisko siebie. Do takich zadań służy nitka dentystyczna, często fluorowana, której używamy przed lub po szczotkowaniu zębów. Każdą przestrzeń międzyzębową trzeba czyścić nieużywaną częścią nici, aby nie przenosić bakterii w następne miejsca.
Płukanie
Płyn do płukania jamy ustnej. Usuwa on pozostałe resztki pokarmu, niszczy bakterie oraz przywraca odpowiedni odczyn pH w ustach. Można kupić specjalistyczne płyny do płukania.
Dieta
Prawidłowe odżywianie nie tylko w znaczny sposób wpływa na ogólny stan zdrowia, ale także jest niezbędne dla zachowania zdrowych zębów i dziąseł. Przestrzeganie pełnowartościowej diety jest dla tkanek dziąseł i dla zębów źródłem ważnych składników pokarmowych oraz minerałów, dzięki którym pozostają one mocne i odporne na infekcje powodujące chorobę dziąseł. Ponadto pokarmy twarde i zawierające błonnik, takie jak owoce i warzywa, zazwyczaj pomagają utrzymać zęby i dziąsła w czystości. Miękkie i lepkie pokarmy zwykle tworzą pozostałości w szczelinach zębów i pomiędzy zębami, zwiększając grubość płytki nazębnej.
Zawsze gdy spożywasz pokarmy i napoje zawierające cukry lub skrobię, bakterie znajdujące się w płytce nazębnej produkują kwasy, które przez co najmniej 20 minut atakują zęby. Chcąc nie dopuścić do uszkodzenia szkliwa, ogranicz liczbę przekąsek i napojów spożywanych między posiłkami. A decydując się na przekąskę, wybieraj pożywne pokarmy, takie jak ser, surowe warzywa, jogurt naturalny lub owoce.
Wizyta u stomatologa
Oprócz indywidualnego dbania o higienę zębów i jamy ustnej, przynajmniej dwa razy w roku warto odwiedzić stomatologa, który obejrzy nasze zęby i sprawdzi, czy wszystko z nimi w porządku. Oczyści je również z odkładającego się kamienia nazębnego. Regularne wizyty u dentysty pozwolą szybko zauważyć i wyleczyć zmiany próchnicowe oraz przeciwdziałać chorobom przyzębia.
Jakich błędów podczas higieny jamy ustnej trzeba unikać w szczególności?
Mycie zębów ruchami wyłącznie poziomymi.
Takie działanie prowadzi do utraty tkanki zęba w okolicy jego szyjki i powstania ubytku klinowego lub nadwrażliwości zęba. Poprzez nieprawidłowe mycie zęby są po prostu niedomyte.
Używanie wykałaczek do czyszczenia przestrzeni międzyzębowych z nadmierną siłą.
Takie zachowanie może doprowadzić do poważnych problemów z dziąsłami. Najlepiej korzystać z nitek dentystycznych lub irygatorów do czyszczenia przestrzeni międzyzębowych.
Czyszczenie nitką przy ruchach piłujących.
Należy wykonywać ruchy wyłącznie z góry na dół, inaczej pojawią się poważne problemy z dziąsłami
Delikatnie mycie zębów z powodu krwawiących dziąseł.
Zęby, przestrzenie pomiędzy oraz dziąsła należy domyć za każdym razem bardzo dokładnie, nawet wtedy, kiedy krwawią. Krwawienie świadczy o stanie zapalnym dziąseł, który jest spowodowany niedomyciem zębów. Płytka bakteryjna niedomytych zębów podtrzymuje stan zapalny i krwawienie powtarza się. Konsekwencją zapalenia dziąseł jest zapalenie przyzębia, co za tym idzie utrata tkanki kostnej i rozchwianie zębów – ostrzega specjalista.
Zbyt częste używanie past wybielających.
Zawierają one dużo środków ściernych, co może doprowadzić do uszkodzenia szkliwa lub ubytków. W przypadku takiej potrzeby zalecane jest profesjonalne wybielanie zębów u stomatologa i podtrzymywanie efektu przy pomocy środków wskazanych przez specjalistę.
Anna Maria Krytka